Intercyza to umowa małżeńska majątkowa, umożliwia parom modyfikowanie standardowego reżimu majątkowego, który automatycznie wchodzi w życie z momentem zawarcia związku małżeńskiego. Dzięki tej umowie, strony mogą zdecydować się na rozszerzenie, ograniczenie, lub całkowite wyłączenie wspólności majątkowej, co ma kluczowe znaczenie dla zarządzania i dysponowania majątkiem w trakcie trwania małżeństwa oraz po jego ewentualnym rozwiązaniu. W praktyce rozróżniamy trzy główne rodzaje intercyzy: ustanowienie rozdzielności majątkowej, co jest najczęściej wybieranym wariantem i pozwala każdemu z małżonków na niezależne dysponowanie własnym majątkiem; rozszerzenie wspólności majątkowej, gdzie majątek osobisty jednego z małżonków staje się wspólny; oraz ograniczenie wspólności majątkowej przez wyłączenie pewnych składników majątkowych z masy wspólnej.
Wymogi formalne intercyzy
Aby umowa intercyzy była ważna, musi zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Wymaga to osobistej obecności stron przed notariuszem, przedstawienia dokumentów tożsamości, skróconego aktu małżeństwa oraz uregulowania stosownych opłat. Taka forma gwarantuje jednoznaczność postanowień i zapewnia ochronę interesów obu stron.
Charakterystyka wspólnoty majątkowej
Standardowy ustrój majątkowy w Polsce przewiduje wspólność majątkową, która obejmuje dobra nabyte przez małżonków w trakcie trwania związku. Warto zaznaczyć, że majątek nabyty przed małżeństwem, dziedziczony, otrzymany w formie darowizny, a także przedmioty osobistego użytku, odszkodowania za szkody na osobie czy nagrody za osiągnięcia indywidualne, nie wchodzą w skład wspólnej masy majątkowej.
Kiedy zawrzeć intercyzę?
Zawarcie umowy o rozdzielności majątkowej może nastąpić zarówno przed, jak i w trakcie trwania małżeństwa. W pierwszym wypadku, intercyza zaczyna obowiązywać od momentu zawarcia związku małżeńskiego, ustanawiając między małżonkami rozdzielność majątkową. W sytuacji podpisania intercyzy już po ślubie, umowa ta zastępuje dotychczasowy ustrój majątkowy.
Rozdzielność majątkowa a rozwód
Zawarcie intercyzy umożliwia rozwiązanie kwestii podziału majątku na drodze umownej, eliminując potrzebę interwencji sądu w przypadku rozwodu. To szczególnie ważne dla ochrony ekonomicznie słabszego małżonka, który może żądać wyrównania dorobków, jeśli jego majątek w trakcie trwania małżeństwa nie zwiększył się w takim stopniu jak majątek drugiego małżonka.
Potencjalne wady umowy o rozdzielności majątkowej
Decyzja o zawarciu intercyzy niesie za sobą również pewne negatywne konsekwencje, takie jak ograniczenie zdolności kredytowej pary czy utrata możliwości wspólnego rozliczania się z podatków. Ponadto, warto mieć na uwadze, że ochrona majątkowa oferowana przez intercyzę ma charakter względny – efektywnie chroni majątek współmałżonka tylko, jeśli informacja o jej zawarciu została odpowiednio ujawniona kontrahentom.